Bir kan pıhtısı, bir damarda veya kalp boşluğunda görülen sağlık sorunudur. Tehlike, büyüyebilmesi, bir damarı tıkayabilmesi veya hareket edebilmesidir; buna tromboembolizm denir.
Kan pıhtılarının birkaç nedeni vardır ve hepsi kontrol edilemez. Örneğin, genetik kusurlar veya otoimmün hastalıklar nedeniyle bir kanama bozukluğu oluşur. Kalıtsal veya kazanılmışlardır. Ayrıca hamilelik ve doğum sonrası dönem bazen kanın pıhtılaşmasını etkiler. Bunun nedeni, kanın viskozitesini (akışkanlık) etkileyen progesteron seviyelerindeki bir artıştır.
KAN PIHTILARI İÇİN RİSK FAKTÖRLERİ
Artmış kan pıhtılaşması riskine şunlar neden olur:
- Genetik yatkınlık,
- Yatak istirahati gibi fiziksel aktiviteyi sınırlayan hastalıklar,
- Sistemdeki kan dolaşımının ritmini bozan aritmi ve hastalıklar,
- Varisli damarlar,
- Karaciğer fonksiyon bozukluğu,
- Alkolizm,
- Yüksek vücut kitle indeksi,
- Hormon seviyelerinde yaşa bağlı değişiklikler,
- Sigara içmek,
- Şeker hastalığı,
- Yağ metabolizmasını etkileyen sağlıksız beslenme (ateroskleroz ve tromboz riski toplam kolesterol düzeyinden etkilenir),
- Hipotermi veya aşırı ısınma,
- Susuz kalma,
- Stres.
Beslenme ve fiziksel aktivite gibi önlemler, kan pıhtısının etkilerini en aza indirebilir.
KAN PIHTILARININ BELİRTİLERİ
Trombozun sinsiliği, klinik belirtilerinin hastada büyük bir sıkıntı hissine neden olmaması gerçeğinde yatmaktadır. Bacağın şişmesi, genellikle orta derecede ağrı, uzuvda hafif morarma, hastaları korkutmaz ve çoğu kişi bir doktora danışmayı bile gerekli görmez. Bu durumda, herhangi bir uyarı olmaksızın bir trombüs birkaç saniye içinde damar duvarından kopabilir, bir emboliye dönüşebilir ve ciddi damar tıkanıklıklarına neden olabilir.
Tromboz belirtileri kaslarda ağırlık (genellikle baldır), sadece bir alt ekstremitede şişme, damarlar boyunca kalınlaşma, ciltte morarma ve ağrıdır. Venöz tromboz, damarlarda komplike hale gelirse, uzuvlardan birinde şişlik ve ağrıya nefes alma, öksürme ve ateşle şiddetlenen göğüs ağrıları eklenir. Bazen bu tür kan pıhtıları, kan akışında daha ciddi değişikliklere yol açana kadar hiç görünmeyebilirler.
Tromboz belirtileri, kan pıhtısının bulunduğu yere bağlıdır. Kollarda veya bacaklarda olursa hastalar keskin bir ağrı ve bu uzuvda soğukluk ve hassasiyette düşüşten şikayet ederler. Bu bir el ise, genellikle üzerindeki kan basıncını ölçmek zordur veya ölçmek imkansızdır.
Karın damarlarında kan pıhtıları kusma, ishal ve karın ağrısına neden olur. Beynin damarlarında tromboz kendini felç olarak gösterebilir. Kalp damarlarında oluşan pıhtılar, kalp krizine neden olabilir.
Bununla birlikte, kan pıhtılarının yaklaşık yüzde 30'u asemptomatik olabilir. Bunlar oldukça tehlikelidir. Onları bulmak için testlerden geçmeniz gerekir.
KAN PIHTILARINI ÖNLEMEK İÇİN İPUÇLARI
Tıpta 'kan seyreltme' diye bir kavram yoktur. Doktorlar buna 'pıhtılaşma azalması' der. İnme, kalp krizi, varisli damarlar, tromboflebit gibi yaygın hastalıklar kan pıhtılaşma sorunları nedeniyle ortaya çıkabilir. Kandaki su miktarının artması ile kan incelmesi meydana gelir. Kan damarlarda serbestçe dolaşmalı ve kalın bir jöle gibi geçmemelidir.
Her şeyden önce, aktif bir yaşam tarzı sürün. Fiziksel aktivite kan dolaşımını iyileştirir, kan durgunluğunu önler, vücuttaki metabolik süreçleri iyileştirir. Doğru şekilde beslenin, diyetin temeli kolesterol içermeyen bitkisel gıdalar olmalıdır. Vücudun susuz kalmasına izin vermeyin, sıvı eksikliği kanın akışkanlığını azaltır.
Yaralanmalar, ameliyatlar, bulaşıcı hastalıklar kan pıhtıları için bir risk faktörüdür. Damar çapının ölçüldüğü ve kan akış hızının belirlendiği taramalara zaman zaman girin. Genellikle kan pıhtısı ultrasonda görülebilir. Biyokimyasal bir kan testi yaptırın.
Unutmayın; aşırı kilo, kontrolsüz hormonal ilaç alımı, sigara içme, fiziksel hareketsizlik, kan pıhtılarının sıklığını önemli ölçüde artırabilir.
Kan pıhtılaşmasını önlemek için:
- Özellikle hareketsiz çalışırken vücudu ve kan damarlarını iyi durumda tutmak için spor veya fiziksel aktivite yapın. Çeşitli egzersizler, yüzmek, ofiste dolaşmak, yürüş yapmak gibi basit egzersizler kan pıhtılarının oluşumunu önler.
- Kanı oksijenle zenginleştiren temiz havada yürüyüş yapın.
- Alkol ve sigarayı bırakın.
- Dar giysiler giymeyin.
- Kan inceltme üzerinde olumlu etkisi olan sağlıklı yiyecekler yiyin.
Kan Pıhtılarına Neden Olan Yiyecekler
Şeker, yağlı yiyecekler, et ürünleri ve sakatatlar (özellikle karaciğer), alkol, yağlı peynirler, endüstriyel tereyağı, füme etler, sosisler, kurutulmuş ve tuzlu balıklar, cips, fast food, tatlılar, sütlü çikolatalar, hamur işleri, yağlı soslar.
Kan Sulandırıcı Yiyecekler
Kan sulandırıcı bir diyette yiyecekler proteinler, yağlar, karbonhidratlar, vitaminler ve mineraller açısından dengelenmelidir. Diyet ağırlıklı olarak bol miktarda yeşillik ve lif içeren sebzelerden oluşmalıdır.
Et: yağsız çeşitler, hindi veya tavuk
Balık: Somon gibi sağlıklı yağlar içeren balıklar
Süt: Yoğurt ve kefir gibi fermente süt ürünleri ve yumurtalar
Sebzeler: Fırında patates, domates, lahana, pancar, kırmızı dolmalık biber
Meyveler: Greyfurt, kavun, nar (hemoglobini arttırmamak için küçük miktarlarda), limon, portakal, ekşi elma, çilek, yaban mersini, kuş üzümü, ahududu, kızılcık
Birki çayları: huş ağacı, söğüt kabuğu, soğan, kestane, papatya, sarı kantaron, kediotu köksapı, mürver suyu, karahindiba suyu, ıhlamur, alıç, dereotu, kuşburnu, yeşil çay, rooibos, ebegümeci
Yağlar: Zeytin, keten tohumu, susam
Baharatlar: Sarımsak, zencefil, tarçın
Kan inceltme işleminde aşırıya kaçmamak çok önemlidir. Kendi kendinize ilaç almayın. Kan pıhtılaşma sorunlarında bir doktora gitmeniz, profesyonel tavsiye almanız ve özel muayene veya testlerden geçmeniz gerekir.
Daha Fazla Yorum Yükle
0 Yorum Yapılmış