Türkiye’de 2020’nin son çeyreğinden bu yana kiralar, pandemi sonrası değişen piyasa dinamikleri, artan inşaat maliyetleri ve daralan konut arzı nedeniyle hızla yükseldi. Ancak bu artış, uzun süredir aynı evde oturan kiracılara sınırlı yansıdı.
Pandemi öncesinde 5 bin TL’ye kiralanan bir dairede hâlâ 12-15 bin TL ödeyen kiracılar varken, aynı ev boş olarak kiraya verildiğinde 30 bin TL’ye kadar çıkabiliyor. Bu fark, ev sahiplerini “kira tespit davası” açmaya yönlendiriyor.
Türkiye Gazetesi’nde yer alan habere göre, Türk Borçlar Kanunu’na göre kira sözleşmesinin beş yılı dolduğunda, taraflar anlaşamazsa ev sahibi mahkemeye başvurabiliyor.
Bu kapsamda uyarılarıyla dikkat çeken Avukat Selin Akıner, “Mahkemeler kira bedelini piyasa şartlarına göre yeniden belirliyor. Ancak davanın yeni kira döneminden önce açılması çok kritik; aksi hâlde karar bir sonraki yıl için geçerli oluyor” ifadelerini kullandı.
RAYİÇ BEDEL ÜZERİNDEN HESAPLANIYOR
Yükselen kiralar, hem ev sahiplerinin hem de kiracıların konut piyasasındaki tutumunu değiştiriyor. Gayrimenkul danışmanı Mehmet Çelik, artık ev sahiplerinin yalnızca TÜFE oranına göre zam yapmayı yetersiz gördüğünü belirterek, “Geçmişte daha çok boş dairelerin kiralanmasına odaklanıyorduk. Şimdi ise mevcut kiracısı olan daireler için mahkeme emsal dosyaları isteniyor, bölge rayiçleri üzerinden detaylı analiz talep ediliyor” dedi.
Çelik, beş yılı geçen kira sözleşmelerinde mahkemenin rayiç bedel üzerinden yeni kira belirlemesinin yasal bir süreç olduğunu vurgulayarak, “Bu farkındalık arttıkça hem ev sahipleri hem de kiracılar daha bilinçli hareket etmeye başladı” ifadelerini kullandı.
Yüksek kira bedellerinin yalnızca ev sahiplerini değil, kiracıları da harekete geçirdiğini söyleyen Çelik, “Özellikle merkezî semtlerde yaşayanlar, daha uygun fiyatlı ev bulmak için şehir çeperlerine taşınıyor” diye konuştu.
