Çift yıldız nedir

Gece gökyüzünde gözlemlediğimiz tek ışık noktalarının beşte dördünden fazlası, aslında birlikte dönen iki veya daha fazla yıldızdır.

Çoklu yıldız sistemlerinin en yaygın olanı çift yıldızlardır; sadece iki yıldızın bir arada olduğu sistemler olarak bilinir. Bu çiftler, bilim adamlarının yıldızları sınıflandırmasına yardımcı olan ve yaşamın gelişimi üzerinde etkileri olabilecek bir dizi konfigürasyondan ileri gelir.

Çift yıldızlar, ortak bir kütle merkezinin etrafında dönen iki yıldızdan oluşur. Yıldızlardan daha parlak olanı birincil yıldız, diğeri ise sönük yıldız olarak nitelendirilir.

GÖZLEME DAYALI SINIFLANDIRMA

Söz konusu sistemler, nasıl gözlemlendiklerine göre sınıflandırılabilir. Görsel ikili çiftler, her ikisi de bir teleskopla, hatta bir çift dürbünle görülebilecek kadar geniş bir ayrılığa sahip iki yıldızdır. Görünür yıldızların yüzde 5 ila 10'u görsel ikililerdir.

SPEKTROSKOPİK, ÖRTEN, ASTROMETRİK...

Spektroskopik ikili sistemler, teleskopla bakıldığında bile yakın görünür. Bilim adamları, yıldızların yaydığı ışığın dalga boylarını ölçerek ve bu ölçümlerin özelliklerine dayanarak çift yıldızların doğalarını belirleyebilir.

Örten çift yıldızlar, yörüngeleri tek açıda olan iki yıldızdır. Böylece Dünya'dan bakıldığında yıldızlardan biri diğerinin önünden geçer ve arkada kalan yıldız örtülür. Bu özellik, gözlemcinin bakış açısına dayanmaktadır.

Astrometrik ikili yıldızlar ise boş bir alanda "dans ediyormuş gibi" görünen yıldızlardır; yani, yoldaş yıldız tanımlanamaz. Böyle bir yoldaş, görülemeyecek kadar loş olabilir veya birincil yıldızın parlaklığı altında gizlenebilir.