Tetanos nedir

Halk arasında kazıklı humma olarak da bilinen tetanos aşı koruması olmadığı takdirde ölümcül olabilen bakteriyel bir hastalıktır.

Tetani denen bakterinin neden olduğu enfeksiyon, kaslarda sertliğe yol açan, beyin ve sinir sistemini etkileyen bir toksin üretir. Clostridium tetani sporları bir yaraya girerse nörotoksin kas hareketini kontrol eden sinirlere müdahale eder.

Yunanca’da kasılma anlamına gelen tetanos, M.Ö. 1600 yıllarında dahi varlığı bilinen ve Antik Mısır zamanında bile rastlanan çok eski bir hastalıktır.

TETANOSUN SEBEPLERİ

Toz, hayvan dışkısı ve topraklarda bulunan Clostridium tetani isimli bakteri sporları tarafından meydana gelen toksinden oluşur. Bu sporlar derinizin tabakalarını aşar ve yaraya girerek, tetanospazmin üreten bakteriye dönüşür.

Toksin, kaslarınızı kontrol eden sinirleri bozar ve doğrudan tetanos belirti ve semptomlarını gösterir. Bu da kas sertliğine ve spazmlara neden olur.

Vücut piercingi, dövme, ve enjeksiyon ilaçları dahil olmak üzere delinmeden kaynaklanan yaralar, kurşun yaraları, kemiklerde çoklu kırık, yanık, cerrahi yaralar, enjektör ile uyuşturucu kullanımı, hayvan ısırması, böcek sokması, enfeksiyon geçiren ayak ülseri, diş enfeksiyonları ve aşıları yetersiz olan annelerin bebeklerinin göbek bağında gelişebilecek enfeksiyonlar da tetanosa yol açabilir.

TETANOS TÜRLERİ

Jeneralize (yaygınlaşmış) tetanos: En sık gözlenen formdur ve hipertansiyon, taşikardi, terleme, çene kilitlenmesi gibi semptomlarla birlikte gözlenir.

Neonatal tetanos: Yenidoğanlarda, özellikle göbek bağına steril olmayan uygulamalar yapılan kültürlerde, gözlenir. Yenidoğanlarda sinir hücreleri daha kısa olduğu için hastalığın inkübasyon süresi daha kısadır.

Sefalik tetanos: Özellikle kafa travmalarından sonra gözlenen cinsidir. Kraniyal sinirleri tutabilir.

Lokal tetanos: En az gözlenen tetanos formudur. Sadece tek kas grubunda gözlenebilir. Daha sonra jeneralize tipe ilerleyebilir.

TETANOS BELİRTİLERİ

Çene kaslarında spazmlar ve sertlik,

Ense kaslarında sertlik,

Yutkunma zorluğu,

Karın kaslarında sertlik,

Çok hafif uyaranlarda bile (yüksek ses, fiziksel temas, ışık) acı verici ve dakikalar süren spazmlar,

Ateş,

Terleme,

Yükselmiş kan basıncı (yüksek tansiyon),

Hızlı kalp atışı olarak sıralanabilir.

KORUNMA YÖNTEMLERİ

Tetanos aşılarını zamanında yaptırmak  korunmanın en iyi yoludur.

Çocukluk çağı aşılarını olmuş bir kişinin, hastalığa karşı korunması için 10 yılda bir veya tetanos şüphesi oluşturacak bir yara, çiziği vb. olması durumunda aşılanması gerekir.

Ayrıca erken ve iyi yara bakımı da enfeksiyondan koruma sağlar. En küçük yaralara bile bakım ihmal edilmemeli, öncesinde eller sabun ve suyla yıkanmalıdır.