- TÜİK'in 2024 yılı "Satın Alma Gücü Paritesi" verilerine göre, Türkiye'de kişi başına GSYH endeksi 72 iken, AB ortalaması 100 birim oldu ve Türkiye, AB’nin yüzde 28 altında kaldı.
- Fiili bireysel tüketime ilişkin fiyat düzeyi endeksi ise Türkiye'de 51 değer alırken, aynı mal ve hizmetler sepeti AB’de 100 euro karşılığına satılıyor.
- Bu durum, Türkiye'deki fiyatların AB ülkelerine kıyasla daha düşük olduğunu gösteriyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ilişkin "Satın Alma Gücü Paritesi" verilerini açıkladı. Türkiye'nin açıklanan "Satın Alma Gücü Paritesi"ne göre kişi başına GSYH endeksi 2024 için 72 oldu.
Türkiye'nin fiili bireysel tüketime ilişkin fiyat düzeyi endeksi, 2024 yılı sonuçlarına göre 51 oldu.
Bu, Avrupa Birliği (AB) ülkeleri genelinde 100 euro karşılığı satın alınan aynı mal ve hizmetin, Türkiye'de 51 euro karşılığı TL ile satın alınabileceğini gösterdi.
STANDART BİR MAL VE HİZMET SEPETİNİN FARKLI ÜLKELERDEKİ FİYAT ORANI
SGP ayrıntılı olarak tanımlanmış standart bir mal ve hizmet sepetinin farklı ülkelerdeki fiyat oranı olarak tanımlanıyor. Böylece ülkeler arasındaki fiyat düzeyi farklılıkları gideriliyor ve uluslararası anlamda gerçek fiyat ve hacim karşılaştırmaları yapılabiliyor.
TÜRKİYE, AB ORTALAMASININ ALTINDA
Avrupa Birliği İstatistik Ofisi (Eurostat) tarafından ilan SGP'ye göre kişi başına GSYH endeks değeri, 27 AB ülkesi için ortalama 100 birim iken Türkiye için 72 birim oldu ve AB ortalamasının yüzde 28 altında kaldı.
Karşılaştırmalar, 27 AB üyesi ülke, 3 Avrupa Serbest Ticaret Birliği (EFTA) ülkesi (İsviçre, İzlanda ve Norveç), 6 aday ülkeyi (Türkiye, Kuzey Makedonya, Karadağ, Sırbistan, Arnavutluk ve Bosna-Hersek) kapsadı.
EN PAHALI ÜLKE: LÜKSEMBURG
Söz konusu 36 ülke arasında SGP'ye göre kişi başına GSYH endeksi en yüksek ülke 245 ile Lüksemburg, en düşük ülke ise 35 ile Bosna-Hersek olarak belirlendi. Kişi başına GSYH endeksinde Lüksemburg AB ortalamasının yüzde 145 üzerinde, Bosna-Hersek ise yüzde 65 altında değere sahip oldu.

KİŞİ BAŞINA FİİLİ BİREYSEL TÜKETİM DÜZEYİ 27 AB ÜLKESİ ORTALAMASI 100 İKEN TÜRKİYE İÇİN 71 OLDU
Ülkelerin gelişmişlik düzeylerinin karşılaştırılmasında kişi başına GSYH temel alınırken, tüketicilerin göreli refah düzeylerinin karşılaştırılmasında kişi başına fiili bireysel tüketim endeksleri daha uygun bir gösterge olarak kabul ediliyor. Fiili bireysel tüketim, tüketicilerin satın aldığı mal ve hizmetlere ek olarak devlet veya kar amacı olmayan kuruluşlar tarafından sağlanan eğitim, sağlık gibi hizmetleri de kapsıyor.
Kişi başına fiili bireysel tüketim düzeyi 27 AB ülkesi ortalaması 100 iken Türkiye için 71 oldu ve AB ortalamasının yüzde 29 altında kaldı. Karşılaştırmalarda yer alan 36 ülke arasında kişi başına fiili bireysel tüketim değeri en yüksek ülke 146 ile Lüksemburg, en düşük ülke ise 42 ile Bosna-Hersek olarak kayıtlara geçti

AB'DE 100 EUROLUK SEPET TÜRKİYE'DE 51 EUROYA DOLUYOR
Türkiye'nin fiili bireysel tüketime ilişkin fiyat düzeyi endeksi, 2024 yılı sonuçlarına göre 51 oldu. Bu değer, AB ülkeleri genelinde 100 euro karşılığı satın alınan aynı mal ve hizmet sepetinin Türkiye'de 51 euro karşılığı Türk Lirası ile satın alınabileceğini gösterdi.
Öte yandan, Eurostat tarafından yayımlanan veriler, bu kurum ve OECD tarafından ortaklaşa yürütülen Avrupa Karşılaştırma Programı çalışmaları kapsamında hesaplanıyor.

FİYAT DÜZEYİ ENDEKSİ NEDİR?
Fiyat düzeyi endeksi, ülkelerin ulusal para birimlerinin karşılaştırmalı olarak döviz kuruna göre alım gücünü gösteriyor. Bir ülkenin fiyat düzeyi endeksi, 100'den büyük ise bu ülke, karşılaştırıldığı ülke grubu ortalamasına göre "pahalı", 100'den küçük ise bu ülke karşılaştırıldığı ülke grubu ortalamasına göre "ucuz" olarak ifade ediliyor