- Yapay zeka sistemlerinin yıllık su tüketimi 312 ila 765 milyar litreye ulaştı ve bu miktar dünya genelinde tüketilen ambalajlı suyu aşıyor.
- Araştırmalar, yapay zeka sistemlerinin en büyük çevresel maliyetlerinin "çıkarım" aşamasında gerçekleştiğini, bu süreçteki enerji ve su tüketiminin önemli ölçüde arttığını gösteriyor.
- Araştırmacılar, yapay zekanın enerji sektörü gibi düzenleyici denetimlere tabi tutulması gerektiğini savunuyor ve teknoloji şirketlerinin su tasarrufu çabalarına rağmen, yapay zeka talebindeki artışın bu çabaları gölgede bıraktığını belirtiyorlar.
AI özetimiz yardımcı oldu mu? Bize bildirin.
Teknoloji dünyası yapay zekanın yeteneklerini konuşurken, arka planda büyüyen devasa bir çevre krizi sessizce ilerliyor.
Hollandalı araştırmacı Alex de Vries-Gao liderliğinde hazırlanan ve Cell gibi prestijli platformlarda yankı bulan yeni bir çalışma, yapay zeka veri merkezlerinin çevresel ayak izine dair endişe verici veriler sundu.
Raporun en çarpıcı bulgusu su tüketimi üzerine: Yapay zeka sistemlerinin yıllık su tüketimi 312 ila 765 milyar litreye ulaştı.
Bu rakam, tüm dünyada bir yılda tüketilen ambalajlı (şişelenmiş) su miktarını geride bırakıyor.
KARBON AYAK İZİ DE ARTIYOR
2025 projeksiyonlarına dayanan çalışma, yapay zeka endüstrisinin karbon ayak izinin New York şehrinin yıllık emisyonuna (yaklaşık 32-80 milyon ton CO2) eş değer hale geleceğini öngörüyor.
Yapay zeka artık sadece bir yazılım sorunu değil; havacılık veya ağır sanayi gibi fiziksel bir çevre sorunu olarak tanımlanıyor.
ASIL SUÇLU KİM
Kamuoyundaki yaygın kanının aksine, su ve enerji tüketimindeki asıl patlama yapay zeka modellerinin "eğitilmesi" sırasında yaşanmıyor.
Asıl büyük maliyet, "Çıkarım" adı verilen, modelin canlı kullanıma geçip kullanıcı sorularını yanıtladığı aşamada ortaya çıkıyor.
Milyarlarca kullanıcının ChatGPT, Gemini veya Claude gibi araçlara her gün sorduğu sorular, görsel üretim talepleri ve sürekli çalışan asistanlar, sunucuların 7/24 çalışmasına neden oluyor.
Bu sunucuların aşırı ısınmasını önlemek için kullanılan soğutma sistemleri ise muazzam miktarda tatlı suyun buharlaşması demek.
Önceki araştırmalar, standart bir yapay zeka sohbet botuyla yapılan 20 ila 50 soruluk bir diyaloğun, yaklaşık 500 ml (bir küçük şişe) su tüketimine denk geldiğini tahmin ediyordu. Milyarlarca sorgu düşünüldüğünde bu tüketim çığ gibi büyüyor.
ŞEFFAFLIK EKSİKLİĞİ
Raporda dikkat çekilen bir diğer kritik nokta ise "Şeffaflık Eksikliği". Google, Microsoft ve Meta gibi teknoloji devleri çevresel raporlar yayınlasa da bu raporlarda yapay zeka iş yükleri ile diğer bulut hizmetleri (e-posta, depolama vb.) genellikle ayrıştırılmıyor.
Araştırma yazarları, yapay zekanın artık telekomünikasyon veya enerji sektörü gibi sıkı düzenleyici denetimlere tabi tutulması gerektiğini savunuyor.
Teknoloji şirketlerinin, veri merkezlerini daha verimli hale getirme çabaları (su tasarrufu sağlayan teknolojiler vb.) takdir edilse de yapay zeka talebindeki geometrik artış, sağlanan tasarrufları yutuyor ve toplam tüketimi yukarı çekiyor.
