Muğla’nın Ortaca ilçesindeki İztuzu Kumsalı’nda, yumurtadan çıkan caretta caretta yavrularının denize ulaşma serüveni devam ediyor.
Nesli tükenme tehlikesi altındaki caretta carettalar, mayıs-haziran aylarında başlayan yumurtlama döneminin ardından iki aylık kuluçka süresini tamamlayarak kumdan çıkıyor. Ancak denize ulaşmakta zorlanan yavrulara, Deniz Kaplumbağası Araştırma Kurtarma Rehabilitasyon ve Bilgilendirme Merkezi (DEKAMER) gönüllüleri destek oluyor.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü koordinasyonunda yürütülen proje kapsamında koruma altındaki yuvalar, DEKAMER ekiplerince düzenli olarak kontrol ediliyor. Denizle buluşamayan yavrular, merkezde bir gün bekletildikten sonra güneş battığında suya bırakılıyor.
AŞIRI SICAKLAR DİŞİ ORANINI ARTIRDI
DEKAMER Proje Yürütücüsü Prof. Dr. Yakup Kaska, İztuzu’nun Akdeniz’de deniz kaplumbağalarının en verimli üreme sahalarından biri olduğunu belirterek, “1988’de 200 olan yuva sayısı bugün 800’e ulaştı. İlk gönderdiğimiz yavrular artık anne olarak buraya dönüyor.” dedi.
Kaska, caretta carettaların küresel ısınmadan en çok etkilenen türler arasında yer aldığını vurguladı:
Aşırı sıcaklarda yumurtalar dişi, serin ortamda ise erkek bireyler veriyor. Bu yıl yüksek sıcaklıklar nedeniyle çoğunlukla dişi yavrular çıktı. Ayrıca aşırı ısınma, yuvalardaki embriyonik ölümleri artırdı.
BİN YAVRUDAN SADECE BİRİ ANNE OLABİLİYOR
Bir dişi kaplumbağanın yuvalama sezonunda 400-500 yumurta bıraktığını ifade eden Kaska, bunların 5 farklı yuvaya paylaştırıldığını söyledi. Doğada yumurtaların bir kısmının yengeçler ve diğer yırtıcılar tarafından yok edildiğini belirterek şu bilgileri paylaştı:
Yavruların yaklaşık yüzde 60’ı denize ulaşabiliyor. Aşırı sıcaklar nedeniyle bu yıl yüzde 40 civarında ölüm oldu. Denize gönderilen bin yavrudan yalnızca biri 25 yıl yaşayıp yeniden anne olarak kumsala dönüyor. Deniz kaplumbağaları ekosistem için kritik öneme sahip; denizden aldıkları besinleri karaya taşıyarak kara canlılarının beslenmesine katkı sağlıyorlar. Kaplumbağaların varlığı, denizlerin sağlıklı olduğunun göstergesidir.
VATANDAŞA DUYARLILIK ÇAĞRISI
Prof. Dr. Kaska, caretta carettaların yaşam alanlarında vatandaşların daha dikkatli olması gerektiğini vurgulayarak, “Deniz kaplumbağaları yok olursa, deniz ekosisteminde ciddi sorunlar yaşanır. Onların korunması, hem deniz hem kara yaşamı için hayati önem taşıyor.” dedi.
