Tüketiciler Birliği, dikkat çekmek için etikete '19.99 lira', '49.90 lira' gibi fiyat yazan mağazadan gerçekleştirilen alışverişte, 1 kuruş para üstünü 'bozuk para yok' gerekçesiyle ödemeyen firmanın, tazminat ödemek zorunda kalabileceğini açıkladı.
99 kuruş gibi küsuratlı satış yapan mağazalardan para üstü talep edilmedikçe ödenmeyen bu kuruşların, birikerek büyük meblağlar oluşturuyor.
Vatandaşlar, ürün fiyatlarının küsüratlarından kalan 1 kuruş ödemesini alamadıkları için 1 kuruş tedavülde mi, kalktı mı? ikilemini yaşıyor.
Peki 1 kuruş hala tedavülde mi? 1 kuruş para üstü ödenmek zorunda mı? İşte detaylar..
1 KURUŞ TEDAVÜLDE Mİ 2021?
Darphanenin son verilerine göre 2009'dan bu yılın mayıs ayına kadar toplam 288 milyon 192 bin 550 adet 1 kuruş, 1 milyar 938 milyon 271 bin 750 adet 5 kuruş ve 1 milyar 919 milyon 78 bin 50 adet 10 kuruşun tedavüle girdi.
Darphane'nin resmi sitesinden alınan bilgilere göre, 2021 itibariyle de 1 kuruşlar hala tedavülde bulunuyor.
1 kuruşun basım maliyetinin maddi değerinin en az 2 kat üzerinde olduğu biliniyor. Ona rağmen üretilmeye devam ediyor fakat kimse ne 1 kuruş para üstünü alıyor ne de 1 kuruş ile ödeme yapıyor.
Nakit paranın üstü olarak kalan kuruşlar kayda girmediği için, tüm mağaza ve şubelerden yılda milyonlarca liralık vergisiz kazanç elde ediliyor.
1 KURUŞ PARA ÜSTÜ NEDEN ÖDENMİYOR?
Tüketiciler Birliği Antalya Şube Başkanı Neşet Gündüz, çarşı, mağaza ve market ürünlerinin etiketlerinde insanların dikkatini çekmek için '19.99 lira', '49.90 lira' gibi fiyatlandırmanın sık sık kullanıldığını vurguladı.
Alışveriş sonrası kasada genellikle, 1, 5 ya da 10 kuruşun, bozuk para olmadığı gerekçesiyle tüketiciye para üstü ödenmediğini hatırlatan Gündüz, zaman zaman kişilerin de 'Ne olacak 1 kuruştan' düşüncesiyle tenezzül etmediğini dile getirdi.
'PARA ÜSTÜ ÖDEMEYEN FİRMALAR SUÇ İŞLİYOR'
Para üstü ödenmeyen 1 kuruşların ülke ekonomisine de zararı olduğuna dikkati çeken Gündüz, şunları söyledi
"Vitrinlerde, pazarlarda, büyük mağazalarda etiket üzerinde fiyatlara aldanıyor ya da dikkat etmiyoruz. Etiketlerde 19.99 kuruş, 19.90 gibi fiyatlar yazılıyor. Tüketicilerimizin burada büyük hak kaybı var. Para üstü ödenmeyen 1, 10 kuruşlar yıllık totalde büyük meblağlar yapıyor.
Vergi usul kanuna göre 1 kuruş para üstünün ödenmemesi suçtur. Vergi dışı kayba yol açıyor. Ülkenin vergi kaybında, herkes kayıp yaşar. Ticaret Bakanlığı, ticaret odaları ve esnaf odaları çağrı yapıyoruz. Lütfen fiyat etiketlerini kontrol altında tutalım.
Tüketiciyi yanıltan, aldatmaya yönelik olaylardan kaçınılsın. Bu 1, 10 kuruşlar nereye gidiyor Dikkat edilmeyen bu kuruşlar ciddi rakam tutuyor. Tüketicilerin hakkını aramasını istiyoruz. Para üstü ödemeyen firma sahiplerini de uyarıyoruz, tüketici hakları ve tüketici hukuku, vergi usul kanuna göre suç işliyorlar. Tüketicinin böyle bir durumda şikayeti üzerine firmalar ciddi yaptırımla karşılaşacağını bilmeli."
