31 Mart Vakası nedir
Özel İçerik

31 Mart Vakası, Rumi Takvim'e göre 31 Mart 1325'te (13 Nisan 1909) başladığı için bu adla anılmıştır. Osmanlı Devleti, 1912'de katıldığı Balkan savaşlarında ağır bir yenilgi alarak toprak kaybetti.

Yaşanan bu toprak kayıpları ve yönetimsel bozukluk, muhaliflerin tepkisini yavaş yavaş çekmeye başlamıştı.

Bunun için gizli bir şekilde örgütlenmeye başlayan İttihat ve Terakki Partisi mensupları, ülkeyi yöneten İkinci Abdülhamid'i devirmenin yollarını aramaya başladı.

OSMANLI'NIN GELECEĞİ

Ülkenin elden gittiğini düşünen bu kesim için en önemli şey ise, Osmanlı İmparataorluğu'nun geleceği ve yaşamasıydı. Özellikle Batılı devletlerin Osmanlı üzerindeki hakimiyeti ve toprak istemesi İttihat ve Terakki'yi hızlı biçimde harakete geçirmiştir.

31 Mart Vakası nedir

YENİ SİYASAL AKIMIN ORTAYA ÇIKIŞI

1908 yılında meşrutiyetin ilanı ile birlikte Osmanlı Devleti’nde yeni bir siyasal yapılanma ve yeni bir zihniyet yapısının yanı sıra, bu yeni zihniyetten rahatsızlık duyan bir kesim ortaya çıkmış, gerek sivil toplumda gerekse ordu içinde artan kutuplaşma ve gerginlikler isyan ortamı doğurmuştu.

İTTİHAT VE TERAKKİ'NİN HAKİMİYETİ

Meşrutiyeti ilan etmiş olmasına rağmen iktidarı tam olarak ele geçirememiş olan ve hükümet üzerinde dolaylı bir denetim kuran İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin, devlet kademelerinde kadrolaşması politik istikrarsızlığa yol açmıştı.

31 Mart Vakası nedir

İSYANA GİDEN YOL

Cemiyet ile ters düşen memurların görevlerinden uzaklaştırılmaları, cemiyete girdiğini ispat için yemin etmeyenlerin tutuklanması, farklı siyasi oluşumlara hayat tanınmaması huzursuzluk nedeniydi.

İttihat Terakki’yi ve hükümeti eleştiren gazetelere hatta bu gazeteleri satan bayilere baskı yapılması, isyan ortamını doğuran uygulamalardandı.

İRTİCAİ FAALİYET

Bu ortamda meşrutiyetin ilanından birkaç ay sonra İstanbul’da irtica yanlısı birtakım küçük ayaklanmalar meydana geldi, ancak kısa sürede bastırıldı.

7 Ekim 1908'de Fatih Camisi'nde Kör Ali ve İsmail Hakkı adlarında iki hocanın arkasına takılan halkın, Yıldız Sarayı’na kadar gidip meşrutiyet aleyhine gösteri yapmaları bu isyanlardandır.

31 Mart Vakası nedir

HAREKET ORDUSU İSYANI BASTIRDI

Selanik'te bulunan Üçüncü ve Edirne'de bulunan İkinci Ordulara mensup askerlerin oluşturdukları isyan, Rumeli halkının gönüllü katıldığı Hareket Ordusu'nun İstanbul'a gelmesi ile bastırıldı.

ABDÜLHAMİD TAHTTAN İNDİRİLDİ

Üç gün süren çarpışmaların ardından sıkıyönetim ilan edildi padişah II. Abdülhamid tahttan indirilip yerine V. Mehmed Reşad tahta çıktı.

İsyana katılanlar ve destekleyenler yargılanarak 70 kişi idam edildi, 420 kişi ise çeşitli hapis cezalarına çarptırıldı.

31 Mart Vakası nedir

ABDÜLHAMİD SÜRGÜN EDİLDİ

İsyandan sonra, ülkeyi 33 sene yöneten Sultan İkinci Abdülhamid, İttihat ve Terakki mensuplarınca Yunanistan'a sürüldü. Burada uzun süre yaşayan Abdülhamid, hayatını kaybetti.