1200'lü yıllarda Anadolu'da kurulan Ahilik Teşkilatının önderi olan Ahi Evran, doğumunun 850. yılında unutulmadı. Bu nedenle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 2021 yılının ''Ahi Evran Yılı'' olarak kutlanmasına karar verildi.
Karara ilişkin Cumhurbaşkanlığı Genelgesi'nin Resmi Gazete'de yayımlanmasının ardından vatandaşlar Ahi Evran'a ilişkin bilgi edinmek için araştırmalara başladı.
Peki, Türk tarihinin en değerli isimlerinden birisi olan ve Ahilik teşkilatını kurarak büyük bir medeniyet dönüşümüne vesile olan Ahi Evran kimdir, eserleri nelerdir? İşte, Ahi Evran'ın hayatı ve biyografisi..
AHİ EVRAN KİMDİR?
Asıl adı Nasıruddin Mahmud Ahi Evran bin Abbas olan Ahi Evran, 1171 yılında Azerbaycan'ın Hoy şehrinde doğmuş ve 1262 yılında Kırşehir'de vefat etmiştir.
Hacı Bektaş Veli ve Mevlana ile aynı dönemde yaşayan Ahi Evran, ilk eğitimini Hoy'da almıştır ve Ahmet Yesevi'nin talebelerinin sohbetlerinde bulunmuştur.
Herkesin korkup kaçtığı ''evran'' adındaki büyük bir yılanın onu görünce sakinleşerek itaat etmesi nedeniyle "Evran" diye anılmıştır.
Orta Asya'dan Anadolu'ya gelen alperenlerden biri olan Ahi Evran, Denizli, Konya ve Kayseri gibi şehirleri gezerek Ahilik teşkilatının kurulması ve yayılmasında önemli rol oynamıştır.
Asıl mesleği debbağlıktır (deri işleme sanatı). Osmanlı Devleti zamanında Ahi Evran'ın esnafın piri olarak kazandığı ün, Anadolu, Rumeli, Balkanlar ve Kırım'a kadar yayılmıştır.
Ahi Evran, Moğol istilasından kaçarak Anadolu'ya gelen sanatkar ve tüccarların dayanışmasını sağlayarak onlar arasında sağlam bir birlik oluşturmuş ve kaliteli mal üretmelerini teşvik etmiştir.
Daha sonra Kırşehir'e yerleşen Evran, vefat edene kadar burada yaşamıştır.
Ahi Evran'ın Kırşehir'de kurduğu Ahilik Evran Zaviyesi, 20. yüzyılın başlarına kadar etkisini sürdürmüş esnafın manevi bir merkezi olmuştur. Ahilik mensupları, toplanıp sohbet edebilecekleri ve misafirleri ağırlayabilecekleri dergahlar kurmuşlardır.
Ahi Evran, kurduğu inanç düzeni ile esnafı örgütleyerek ahlaki ve sosyal kurallarla dayanışmayı sağlamış ve ekonomik hayatı canlandırmıştır.
Ahi Teşkilatını kuran ve bütün Anadolu'ya yayan Ahi Evran 92 yaşında Kırşehir'de vefat etmiştir.
2021 YILI AHİ EVRAN YILI OLACAK
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ahilik geleneğinin önemine dikkat çekerek Anadolu'da birliğin, beraberliğin ve kardeşliğin oluşmasına yardımcı olduğunu ifade etmiştir.
Ahilik kültürünün geçmişte sosyal ve ekonomik hayatı yönlendirdiği gibi bugün de birçok sosyal ve iktisadi kuruluşun oluşumunda rol oynadığının altını çizen Cumhurbaşkanı Erdoğan, genelgede kararın gerekçesini şu şekilde açıkladı:
"Ahi Evran ve yüzlerce yıldır bu topraklarda Ahilik geleneğini yaşatmış tüm esnaf ve sanatkarlarımızı rahmetle yad etmek bilginin hikmetle ticaretin ahlakla buluştuğu Ahilik müessesini en doğru şekilde anlatmak amacıyla 2021 yılı boyunca yurt genelinde ve yurt dışında etkinlikler düzenlenmesine karar verilmiştir."
Etkinlikler Ticaret Bakanlığı önderliğinde düzenlenecek. Cumhurbaşkanlığı, belirlediği etkinlikleri himaye edecek.
Aynı zamanda Ahi Evran Yılı, UNESCO tarafından da anma ve kutlama yıl dönümleri arasına alınmıştır.
