Tüm dünyada toplumun aşılanmasıyla beraber normale dönüş planları ve "aşı pasaportu" uygulaması konuşulmaya başlandı.
Koronavirüs kısıtlamaları nedeniyle neredeyse bir yıldır tüm sosyal yaşam aktivileri kısıtlanmış durumda. Vatandaşlar ve ülkelerin son günlerde konuştuğu aşı pasaportu uygulaması merak konusu oldu.
Avrupa Birliği, turistlerin Schengen Bölgesi Üye Devletlerini ziyaret edebilmesi için koronavirüse karşı aşı olduklarına dair kanıt sunmaları isteyebileceklerini açıkladı.
Bu açıklamadan sonra "seyahatler aşı kanıtıyla mı yapılacak, aşı pasaportu nedir?" gibi sorular gezginler tarafından araştırılmaya başlandı.
AŞI PASAPORTU NEDİR?
Aşı pasaportu, kişinin aşı yaptırıp yaptırmadığını ve koronavirüs testi sonuçlarının mobil uygulama üzerinden görülebileceği bir yazılım olarak tanımlanabilir.
Stadyumlara, etkinliklere, konserlere, sinema salonları gibi toplu yerlere hatta ülkelere girip giremeyeceğinizi belirtecek dijital bir sağlık kartı uygulaması olarak da görülebilir.
AŞI PASAPORTU TÜRKİYE'DE UYGULANACAK MI?
Şimdilik yalnızca AB serbest dolaşım kanununa aşı pasaportunu da eklemeye çalışıyor. Eğer kabul edilirse aşı pasaportu hem AB vatandaşları hem de AB ülkelerinden birisine gitmek isteyen turistler için geçerli olacak.
Normal pasaportun dışında korona aşı bilgisinin kaydedildiği, uluslararası standartta aşı pasaportu olmayanlar AB'ye giremeyecek.
AB İÇİN TEK STANDARTTA AŞI PASAPORTU
Avrupa Birliği, 25 Şubat Perşembe günü ‘Dijital ve AB içinde tek standartta aşı pasaportu’ konusunda anlaşmaya vardı. Anlaşmayı, Almanya Başbakanı Angela Merkel ile Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen açıkladı.
DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ ÖNERMEDİ
Aşı pasaportu uygulamaları yazılmaya devam ederken aşı pasaportu hakkında bir açıklamada Dünya Sağlık Örgütü'nden geldi.
Cenevre'de örgütün merkezinde düzenlenen basın toplantısında WHO Komitesi, "Mevcut aşıların bulaşmayı engellemekteki etkisi henüz bilinmediği için" yolculardan aşı olduğuna dair kanıt istenmemesi tavsiyesinde bulundu.
Komite ayrıca seyahatlerde WHO'nun mevcut kılavuzuna ve bilinen uygulamalara uyulmasını önerdi.
AŞI PASAPORTUNUN KAPSAMI AB VE ÜÇÜNCÜ ÜLKELER İÇİN
Konuyla ilgili resmi başvuru, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen'e ulaştırıldı. Mektubun sahibi ise Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis. Mektup aynı zamanda diğer 26 AB üyesi ülkeye de iletildi ve bazı ülkelerde bu konuda anlaşma sağlandığı belirtildi.
İletilen mektupta, "Üye devletler arasında ve üçüncü ülkelerden gidiş-gelişlerin, serbest dolaşımın mümkün olan hızla yeniden tesisi için çalışmak hepimizin önceliğidir. Bu nedenle Covid-19'a karşı aşılanmış kişilerin serbest dolaşımını sağlamalıyız. Bu da bir kişinin başarıyla aşılandığını kanıtlayan, bir standarda bağlanmış bir belgeyle olabilir. Yunanistan'da buna yakında başlanacak ve AB için de model olacaktır” denildi.
Eğer kabul edilirse, koronavirüs için ise ayrı bir sayfa ya da ayrı bir aşı kimliği gerekecek. Bu kimliği olmayanlar eğer teklif gerçekleşirse AB'ye alınmayacak.
Üçüncü ülke vatandaşlarına vize verilmeyecek ve AB içinde serbest dolaşımda da kısıtlama olacak. Trenlere, uçaklara ve diğer toplu taşıma araçlarına, kalabalıklara, alışveriş yerlerine girişler kısıtlanabilecek.
AB İÇİNDE ONAYLANAN AŞILAR
Yunanistan'ın başvurusunun ardından AB, aşı pasaportu çalışmalarının son şekli perşembe akşamı verildi. Formül ise, “AB tarafından onaylanmış aşılar ile vücudu antikor üretenler veya PCR testi ile negatif sonucu olanlar” diye benimsendi.
TÜRKLER VİZE ALABİLİYOR MU?
Şu anda Türklere AB vizesi ve randevusu verilmiyor. Yeterli sayıdaki nüfus aşılandıktan sonra aşı pasaportuna bağlanacak. Yani, aşılamanın ardından aşı pasaportu bilgileri ile uçağa binilecek. Bu pasaport aracılığıyla tatile, restorana, spora, müzeye, düğün salonuna gidilecek.
TÜRKİYE NE YAPMALI?
Türkiye, AB'de onaylanan AstraZeneca, Pfizer/BioNTech veya Moderna aşılarını değil, Çin aşısını kullanmayı tercih etti.
Türkiye'nin kullandığı aşının, aşı pasaportuna işlenebilmesini sağlaması ve “dijital platforma giriş hakkı” elde edebilmesi gerekiyor. Yani AB'nin Dijital Aşı Pasaportu kayıtlarına, aşı olan Türklerin kayıtlarının da girilmesi gerekiyor. Böylece, dijital olarak Türk vatandaşlarının aşı bilgileri de AB tarafından görülecektir.
