İsmi acı anlamına gelen, yaşamıyla bunun hakkını veren bir yazarın doğum günü: Maksim Gorki
ensonhaber.com

Maksim Gorki, 28 Mart 1868 tarihinde doğdu. Asıl ismi Aleksey Maksimoviç Peşkov’dur. Maksim Gorki, 155 yaşında. İyi ki doğdu, iyi ki yazdı.

Yazarın çocukluğu Astrahan'da geçti. Nakliyecilik yapan babasını 5 yaşındayken kaybedince annesi yeniden evlendi ve Maksim Gorki’yi anneannesi ve büyük babasının yanına Novgorod'a gönderdi. 11 yaşındayken annesi de veremden öldü. Yalnızca birkaç ay okula gidebildi.

8 yaşında çalışmaya başladı. Bu sayede Rus işçi sınıfının yaşamını yakından tanıdı. 1 Mayıs marşının söz yazarıdır. Gorki'yi, on yaşında, bir kundura mağazasına çırak olarak verdiler. Ama ellerini kaynar çorba ile haşladığı için buradan ayrılarak yeniden ninesinin yanına dönmek zorunda kaldı.

Gorki: Acı...

Elleri iyileşince, uzak akrabalarından bir mimarın yanına çırak olarak girdi. Gorki mimarın evinde, düpedüz hizmetçilik etti. Bu ağır iş şartlarına ancak bir yıl dayanabildi. Oradan kaçarak Volga'da işleyen gemilerden birinde aşçı yamaklığı ve bulaşıkçılık yaptı. Bir gemide bulaşıkçılık yaparken okuma merakı sardı. Yoksullukla ve acıyla dolu bir hayat sürdüğü için Rusça'da "acı" anlamına gelen Gorki takma adını aldı.

Önemli kitaplar yazdı

Gorki, gençlik yıllarını Kazan'da geçirdi. Aralık 1887’de intihara kalkıştı, sonraki 5 yıl boyunca değişik işlerde çalışarak, bir serseri gibi bütün Rusya'yı dolaştı.

Gorki çocukluğunun bu acı günlerini, dünya edebiyatına birer klâsik eser olarak giren Çocukluğum ve Ekmeğimi Kazanırken adlı eserlerinde bütün ayrıntılarıyla anlattı.. Gorki'nin baştan başa acı ve yoksulluk içinde geçen çocukluk hayatının biricik avuntusu büyük annesi Akulina İvanovna'dır.

Yazarlık kariyerinin başlangıcı

Ardından "Yirmi Altı Erkek ve Bir Kız" öyküsü yayınlandı. Ünü hızla yayıldı. Bu öyküler kadar başarılı olmayan bir dizi roman ve öykü daha yazdı.

Gorki, öykülerinde ve dramlarında ülkesinin toplumsal zorluklarını işledi. Başlangıçta sistemi eleştiren yazar, 1931'den sonra ideolojik bir edebiyatın propagandasını yaptı. Gorki’nin 1898 yılında yayınlanan ilk kitabı “Hikâye Denemeleri” çok beğenilir ve yazarlık kariyerinin başlangıcı sayılır.

İlk roman: Foma

İlk romanı Foma, 1899'da basıldı. Bu dönemde sağlam bir olay örgüsü kuramaması ve yaşamın anlamı üzerine uzun felsefi tartışmalara girmesi romanlarının başarısını düşürür.1902 yılı 23 Martında ise Moskova Sanat Tiyatrosu'nda “Küçük Burjuvalar” piyesi oynandı. Piyes büyük bir başarı sağladı.

Aynı yılın Nisan ayında da “Ayak Takımı Arasında” adlı eseri oynandı. Bunu izleyen yıllar içinde Gorki'nin en güzel eserleri birbirini kovalamaya, şöhreti de gün geçtikçe büyümeye başladı.

1906'da yazdığı ve Rus Devrimi'ne adadığı “Ana” en başarılı romanıdır. 1899-1906 yılları arasında St. Petersburg'da yaşayan Maksim Gorki, Çar rejimine açıkça karşı çıkmış ve bu yüzden birçok kez tutuklanmıştır. 1901'de “Fırtına Kuşunun Türküsü” isimli kısa şiiri yüzünden tutuklandı. Kısa sürede serbest kaldı, Kırım'a gitti.

Gorki öldü

Gorki birçok devrimci ile tanıştı. Lenin’le tanıştığı 1902 yılından itibaren aralarında yakın bir arkadaşlık oluşmuştur. 1917 Ekim Devrimi’ne katıldı. 1906 -1913 yılları arasında yurt dkaldı; ABD’yi, İtalya’yı, Almanya’yı görme fırsatını buldu, daha çok İtalya, Kapri’de yaşadı.

1921 sonrasında çektiği verem hastalığının tedavisi için İtalya’ya devletçe gönderildi, 1928'e kadar orada kaldı. 1928'de yurduna döndü. 14 Haziran 1936 tarihinde 68 yaşında Moskova’da zatürre den öldü.