Çin, devam eden gerginliklere rağmen nadir Ay kayalarını ABD ile paylaşacak

Çin Ulusal Uzay Günü'nde yapılan duyuruya göre, Çin Ulusal Uzay İdaresi (CNSA), önemli bir bilimsel iş birliği adımına imza attı.

Ajans, 2020 yılında Ay'ın Dünya'ya bakan yüzüne inen Chang'e-5 görevi tarafından toplanan Ay kayalarından alınan örnekleri, çeşitli uluslararası araştırma kuruluşlarıyla paylaşacak.

Bu kuruluşlar arasında Amerika Birleşik Devletleri'nden (ABD) iki üniversitenin de bulunması dikkat çekti.

Chang'e-5 görevi, Dünya'ya yaklaşık 1,73 kilogram Ay örneği getirmişti. Bu örneklerin büyük bir kısmının, daha önce ABD'li Apollo ve Sovyet Luna görevleri tarafından toplanan örneklerden yaklaşık bir milyar yıl daha genç olması, onları bilimsel açıdan oldukça değerli kılıyor.

ABD KURUMLARI İÇİN ÖZEL İZİN GEREKTİ

Çin'in bu paylaşım kararı, ABD ile Çin arasındaki bilimsel iş birliğinin önündeki yasal engeller nedeniyle özel bir anlam taşıyor.

ABD yasaları, Kongre tarafından açıkça yetkilendirilmedikçe NASA'nın Çin veya Çin'e ait şirketlerle iş birliği yapmasını kısıtlıyor. Bu nedenle Çinli araştırmacılar da NASA'nın Ay örneklerine erişemiyor.

Bu yasal kısıtlamalar sebebiyle Çin'den Ay kayaları örneklerini ödünç alacak olan NASA destekli Brown Üniversitesi ve Stony Brook Üniversitesi'nin, ABD Kongresi'nden özel izin alması gerekti.

Bu izinlerin alınmış olması, iki ülke arasındaki bilimsel diyaloğun belirli alanlarda devam ettiğini gösteriyor.

11 FARKLI ÜLKE BAŞVURDU

Ay kayaları örneklerini alacak diğer uluslararası kurumlar arasında Almanya'nın Köln Üniversitesi, Japonya'nın Osaka Üniversitesi, İngiltere'nin Açık Üniversitesi, Fransa'nın Paris Gezegen Fiziği Enstitüsü ve Pakistan'ın Uzay ve Üst Atmosfer Araştırma Komisyonu da bulunuyor.

CNSA Başkanı Shan Zhongde, 11 farklı ülkeden Ay kayalarını ödünç almak için başvuru aldıklarını belirtti.