Bizi birleştiren Yahudi şarkısı: Memleketim

Bizi birleştiren Yahudi şarkısı: Memleketim

Sabah yazarı Emre Aköz, vefat eden Ayten Alpman'ın dillerden düşmeyen "Memleketim" şarkısının kökenini araştırdı. Aköz, "Memleketim" adlı şarkının aslında Yahudi kökenli olduğunu ve bunun zamanla arajmanlanarak Türkçe'ye çevrildiğini yazdı.

İşte Emre Aköz'ün o yazısı...

Bizi birleştiren Yahudi şarkısı: "Memleketim"

Turkuvaz Dergi Grubu Genel Müdürü Levent Tayla ipucunu telefonda verdi:
"Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay ile Kürt sanatçı Şivan Perver'in birlikte söylediği 'Memleketim' parçasının kökenini biliyor musun? Hani Antakya Medeniyetler Korosu konserinde söylediler, Berlin'de..."
Parçayı ilk kez Ayten Alpman, 1970'lerin başında okuyor. Ama pek ilgi görmüyor.
Derken 1974'teki Kıbrıs Harekâtı sırasında TRT sık sık çalıyor.
Bunun üzerine parça birden seviliyor, plağı tekrar basılıp yok satıyor. Melodisi "anonim" diye geçen parçanın Türkçe sözleri Fikret Şeneş'e ait.Belli ki bu "anonim" ibaresini deşmek gerek. Kim bilebilir? Elbette, Türk Pop Müziği uzmanı, araştırmacı Naim Dilmener.

İşte kendi sesi ve görüntüsü ile Ayten Alpman'dan - Memleketim,

VİDEOYU İZLEMEK İÇİN TIKLAYIN

Ayten Alpman - Sensiz Olmaz

Mireille Mathieu L'Aveugle

ŞARKI YAHUDİ KÖKENLİ

Arıyorum. Anlatıyor:
Dilmener, yıllardır cumartesi günleri Açık Radyo'da "Dünya Dönüyor" adlı bir pop müzik tarihi programı yapar.
Geçen 6 Mart'taki programa Şalom gazetesi yazarı Robert Schild konuk oluyor.
Konu: "Memleketim" parçası. Niye? Çünkü bu bir Yahudi Halk Şarkısı... Orta Avrupa'dan çıkıyor. Yahudilerin konuştuğu "Yiddiş" dilinde söyleniyor.
Parça 1960'ların sonunda, bizim Ajda Pekkan'a tekabül eden İsrailli sanatçı İlanit tarafından poplaştırılınca, ünü yayılmaya başlıyor.
Hatta Fransız şarkıcı Mireille Mathieu tarafından da söyleniyor. Şarkının Fransızca versiyonu "Köyün Körü" adını taşır, "L'aveugle du Village" ...

O sıralarda bizde "aranjman" (Türkçe sözlü yabancı parça) modası olduğundan, beste Ayten Alpman'a kadar geliyor.
İlanit'in 'Memleketim'den başka da Türkiye'de sevilen parçaları var: "Sev Kardeşim" ve "Bim Bam Bom" gibi...
"Memleketim" bize müziğin özgür ve evrensel olduğunu gösteriyor. Berlin'deki konsere cuk oturmuş. Ama acaba onu seçenler, parçanın tarihini biliyor muydu?
Yoksa sadece "Bir başkadır benim memleketim" dizesindeki "hümanist vatanseverliğe" mi tav oldular?
Hep birlikte bir sağa, bir sola sallanmaya da pek elverişli olduğunu unutmayalım tabii.